Moderna galerija – Instalacija + performans – “Kompozicija za harmoniku”

 

U petak, 02. novembra 2012. godine u Modernoj galeriji u Budvi postavljena je zvučna instalacija – performans „Kompozicija za harmoniku“. Koncept ove instalacije – performansa je uradio Tomaž Grom a realizovao programer Vasja Progar. Producent je Špela Trošt, a projekat je rađen u produkciji Zavoda Sploh (www.sploh.si ) i uz pomoć  Ministrastva kulture Republike Slovenije.

Organizator je JU “Muzeji, galerija i biblioteka”, a suorganizator HG “Budvanska rivijera”.

 

 

Tomaž Grom je kontrabasista i kompozitor iz Slovenije. Kao improvizator posvećen je istraživanju tehnika muzidranja na kontrabasu uključujući i kombinacije sa elektoronskim medijima. Njegovo stvaralaštvo je obilježeno stalnim eksperimentisanjem u okviru sopstvenih zvučnih sposobnosti na principu spontanosti. Grom je svirao u različitim ansamblima raznorodne muzičke žanrove. Zadnjih godina sarađivao je sa sljedećim muzičarima: Seijiro Мurауаmа, Jonas Kocher, Michel Doneda Tao G. Vrhovec Sambolec, Pascal Battus, Zlatko Kaučič, Irena Tomažin, Samo Kutin, Vid Drašler, Neža Naglič, Andrej Fon… Učestvovao je na festivalima u Evropi i Kanadi. Pisao je muziku za teatarske, plesne i lutkarske predstave. Njegova dva performansa Bruto/Gross i Ništrc/Off-cuts uvršteni su u Artservis zbirku (projekt SCCA – Ljubljana). Od 2006. uključen je u koncipiranje i vođenje radionica elektro-akustične muzike i muzičke improvizacije koja se zove Maksimatika/Maximathics, a od 2009. godine i u radionicu Research/Reflection-Istraživanje/Razmišljanje (neidiomatska improvizacija). Umjetnički je direktor Zavoda Sploh, udruženja koje se bavi muzičkom produkcijom i performansima ali i edukacijom i izdavaštvom.

Autor Tomaž Grom pojašnjava koncept ove instalacije riječima: “Uprkos svoj kontroli i ograničenjima koji nam se nameću, nismo svjesni svog zatočeništva već vjerujemo da smo slobodni. Kreativna sloboda kao privilegija umjetnosti je zabluda. I sam sâm utoliko pod kontrolom.”

 

U afišu koji prati ovu instalaciju se navodi da je osnovna pretpostvka performansa odnos klasično – savremeno. Dalje se kaže da se u današnjem društvu nalazimo pod stalnim nadzorom (kamere, fotoćelije, ekrani…) za analogno i digitalno ulaženje i izlaženje. Uprkos ovakvim kršenjima naše slobode i kontroli mi i dalje mislimo da smo beskrajno slobodni. Blaženo smo nesvjesni na koje smo sve načine uslovljeni i zaključani u svoje male svjetove, i u naše stvarne – moderne – živote. Ovo je vjerovatno i razlog da se sloboda, odnosno kreativna sloboda smatra privilegijom umjetnosti. Drugi odnos koji tretira ovaj performans je odnos između života/realnosti i umjetnosti. Ovo će biti okrenuto naopačke tako da će životne/realne situacije biti predstavljene kao umjetničke.

Osnovna tema ovog performansa je muzika. Performans/kompozicija je predviđena za instrument, ali ne u klasičnom smislu. U prostoru Moderne galerije, instalacija je postavljena tako da je instrument ustvari posmatrač onaj koji sluša, a ne instrument na kojem se izvodi kompozicija. U performansu učestvuje publika, odnosno ona izvodi kompoziciju. Senzori registruju pomjeranje učesnika, odnosno prolazak preko granične linije na kojoj su postavljeni senzori i na taj način se aktivira unaprijed pripremljena kompozicija. Učesnici performansa mogu po svojoj želji da izvode kretanje preko granične linije ili da prate upustvo i da u određenim vremenskim periodima svojim kretanjem aktiviraju senzore i tako proizvode zvuk.

 

 

Istovremeno sa aktiviranjem senzora, odnosno proizvodnjom zvuka, generišu se na ekranu note, tako da se po tim notama na instrumentu može izvoditi kompozicija u realnom vremenu.