Predstava “Sluga dvaju gospodara”

27.07.2012.

GRAD TEATAR BUDVA

Grad teatar Budva/Srpsko narodno pozorište Novi Sad/Narodno pozorište “Toša Jovanović” Zrenjanin

Karlo Goldoni

SLUGA DVAJU GOSPODARA

Režija: Boris Liješević

U petak, 27. jula, na sceni na Svetom Stefanu izvedena je treća ovogodišnja premijera, predstava “Sluga dvaju gospodara”, po tekstu Karla Goldonija, a u režiji Borisa Liješevića.

Dramaturzi: Branko Dimitrijević i Fedor Šili
Scenograf: Gorčin Stojanović
Kostimograf: Marina Sremac
Kompozitor: Aleksandar Kostić

Uloge:

Pontalone – Branimir Brstina
Florindo – Jugoslav Krajnov
Rozoura – Višnja Obradović
Brigela – Jovan Torački
Lombordi – Dragomir Pešić
Smeraldina – Sanja Radišić
Silvio – Ivan Đorđević
Trufaidino – Milovan Filipović
Beatriče – Sanja Ristić Krajnov

O predstavi

“Komedija Sluga dvaju gospodora Karla Goldonija jedna je od najpoznatijih i najpopularnijih komedija u istoriji svetske drame i pozorišta. Zanimljivo je da je nastala kao tipična komedija del arte_, dakle kao veoma popularan oblik pučke komedije, namenjene najširoj publici, zasnovane na glumačkim improvizacijama i kalamburima koji karikiraju tipski formirane likove, da bi sam autor, docnije, vođen idejom da reformiše komediju del arte, načinio intervencije koje će donekle izdvojiti ovu komediju iz pomenutog žanra.

Vođen preciznim propozicijama komedije del arte, Goldoni radnju ove komedije vezuje za Veneciju, grad u kojem je i sam živeo, čiju atmosferu je dobro poznavao i u odnosu na čije građane i njihove vrline i mane je birao teme svojih komada, a sve to upravo u vreme kada je ovaj grad bio trgovačko središte Mediterana. Otuda pisac glavnog junaka ovog komada: Trufaldina, smešta u epicentar specifičnog ambijenta grada čija je atmosfera uzavrela od mnoštva najraznovrsnijih trgovačkih špekulacija, beskrupuloznih poslovnih intriga, ali i usred kalambura zasnovanih na snažnim strastima zaljubljenih parova, na račundžijskim kombinatorikama kojima je ljubav bila tek prividna maska, baš kao i na duhovitim ljubavnim nesporazumima. Trufaldina, međutim, ovakav ambijent neće ometati u naporima da zadovolji neutoljivu glad i izbori se za naklonost devojke koja mu se dopada.

I u ovom Goldonijevom komedijskom zapletu, baš kao i u drugim, tipičnim komedijama del arte, intriga se ispočetka plete oko tipičnih, konvencionalno definisanih karaktera: škrtog bogatog starca, promućurnih sluškinja, njihovih nakinđurenih i arogantnih gospodarica, priglupih, veštih ili iskusnih slugu, dobroćudnih mada naivnih građana, naduvenih društvenih veličina, takozvanih stubova društva… No, Goldoni se neće zadovoljiti dotada uspostavljenim dramskim standardima, već ide dalje. Zaplet radnje komada on komplikuje uvođenjem naglašeno socijalno zaoštrene kritičke note. Otuda će kod njega da se prepliću ljubavna žudnja i poslovni interesi; sve je, dakle, pa i emocije, predmet najbanalnije trgovine, a travestija prevazilazi nivo pukog preoblačenja žene u muškarca, dobijajući smisao složene metafore koja зе tiče čovekovog položaja u svetu kojim vlada princip merkantilnosti, zakoni ponude i potražnje. Stvarnost Venecije XVIII stoleća prepoznajemo kao svet u kojem danas živimo.

Komika Sluge dvaju gospodara se tako uzdiže iznad površinskog nivoa jednostavnog karikiranja tipiziranih karaktera svedenih na opšta dramska mesta, te postaje oštra, pokatkad duboka društvena kritika, cinični pogled na svet koji, uz obavezni smeh, provocira i zapitanost nad problemima koje postavlja naličje renesanse. Vešto vodeći radnju komedije ka obavezno kompromisnom raspletu, Goldoni ispisuje neke od scena koje će do danas ostati antologijske, pa zato ne čudi što se od nastanka prve verzije Sluge dvaju gospodara, nastale 1743, do konačne verzije napisane deset godina kasnije, ova komedija izvodila bezbroj puta na scenama širom sveta. S obzirom na način tretiranja odnosa ljubavi i trgovine, ne iznenađuje ni to što je komedija Sluga dvaju gospodara narocitu popularnost svojevremeno stekla upravo u Rusiji, Češkoj, Poljskoj, ali i u Americi…”

Iz kataloga za ovu predstavu

Boris Liješević je rođen u Beogradu 1976. Osnovnu školu i gimnaziju završio u Budvi. 1999. apsolvirao na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, na grupi za srpsku književnost i jezik. 2004. diplomirao na Akademiji umetnosti u Novom Sadu 2004. gdje radi kao samostalni stručni saradnik na katedri za intermedijalnu režiju. 2005. kao stipendista Gete instituta učestvovao na skupu „Forum junger Buhenangehoeriger“ u sklopu festivala „Theatertreffen“ u Berlinu. Do sada bio tri puta stipendista Geteovog instituta. Živi i radi između Beograda, Novog Sada i Budve. Režije: U kulisama duše (Nikolaj Jevrejinov) Akademija umetnosti, Novi Sad; Feniks (Kristofer Fraj) Teatar Promena, Akademija umetnosti, Novi Sad; Dva viteza iz Verone (Viljem Šekspir) Amatersko pozorište Zmaj, Irig; Opštinsko dete (Branislav Nušić) Narodno pozorište Kikinda, Beograd London (Fedor Šili) u okviru projekta Beogradske priče 04, SKC, Beograd, Prisustvo (Dejvid Harover) Atelje 212, Greta stranica 89 (Luc Hibner) Srpsko narodno pozorište, Novi Sad, Dragi tata (Milena Bogavac) Jugoslovensko dramsko pozorište, Osvrni se u gnevu (Džon Ozborn) Narodno pozorište, Beograd i Kulturni centar Pančeva Zverinjak (Dušan Spasojević) Srpsko narodno pozorište, Novi Sad, Jare u mleku (Jurij Poljakov) Pozorište mladih, Novi Sad, Projekcija (Miloš Jakovljević) Narodno pozorište Sombor, Čekaonica (Boris Liješević i Branko Dimitrijević) Atelje 212, Beograd i Kulturni centar Pančevo, Elijahova stolica (Igor Štiks) Jugoslovensko dramsko pozorište, Beograd i Festival Mess, Sarajevo Povodom Galeba (autorski projekt inspirisan Galebom A.P. Čehova) Pozorište mladih, Novi Sad Plodni dani (Boris Liješević i Jelena Kislovski Liješević) Atelje 212, Beograd i Kulturni centar Pančevo.

GOLDONI

Poznato je da je jedan od najboljih prijatelja Karla Goldonija bio Dubrovčanin Stjepan Šuljaga. U Goldonijevim komedijama se pominju i Dalmatinci, Dubrovčani, Kotorani… Čak se jedan njegov junak preziva Radović. Čitajući Goldonijeve Memoare, nestrpljivo sam čekao kada će u svoju mapu upisati i Budvu. Kako se Budva nije našla na toj mapi, ove godine Budva u svoju mapu upisuje Goldonija. Drago mi je da sam dio te posvete i to upravo sa komadom „Sluga dvaju gospodara“ koji je napisan na zahtjev glumca Antonija Sačija, po Goldonijevom mišljenju najboljeg arlekina svog vremena. Ovaj komad je proslavio najznačajnije reditelje u istoriji pozorišta, od Maksa Rajnharta do Đorđa Strelera. Otkad sam na studijama gledao video snimak najčuvenije izvedbe ovog komada, pitanje „šta je pozorište“ asocira me na „Slugu dvaju gospodara“. Smijeh, vedrina, brzina, sloboda, zanimljiv zaplet i situacije. A opet ako znamo da je u tom komadu jedan čovjek gladan, a drugi oko njega dogovaraju velike poslove i ne čuju ga, onda ne mogu da se otmem utisku da ovaj komad ima svoje mjesto i u savremenom doživljaju svijeta.